Λόρεντς, Χέντρικ Αντόον

(Hendrik Antoon Lorentz, Άρνεμ 1853 – Χάρλεεμ 1928). Ολλανδός φυσικός και πανεπιστημιακός. Σπούδασε στο Λέιντεν, όπου διορίστηκε καθηγητής της μαθηματικής φυσικής, ενώ αργότερα ανέλαβε τη διεύθυνση των ερευνών στο ινστιτούτο Τέιλερ, στο Χάαρλεμ. Ανάμεσα στα βασικά συμπεράσματα των ερευνών του, ως θεωρητικού φυσικού, συγκαταλέγεται και η εφαρμογή των αρχών του ηλεκτρομαγνητισμού στη μελέτη των ιδιοτήτων της ύλης. Ο Λ. απέδωσε αυτές τις ιδιότητες στην κίνηση των ηλεκτρικών φορτίων που υπάρχουν στην ύλη και στην αμοιβαία επίδραση μεταξύ τους ή με τα φορτία των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων. Με αυτόν τον τρόπο ο Λ. διατύπωσε μια ηλεκτρονική θεωρία της ύλης, η οποία δικαιολογημένα θεωρείται ένα από τα πιο ζωντανά κεφάλαια της κλασικής φυσικής. Το όνομα του Λ. συνδέεται και με την ομάδα εκείνων των μεταβολών κατάστασης που χαρακτηρίζουν την ειδική σχετικότητα των μεταβολών, που επιτρέπουν δηλαδή τη σύνδεση των χρονικών και διαστημικών συντεταγμένων ενός φυσικού συμβάντος, το οποίο παρατηρείται από δύο αδρανή συστήματα αναφοράς κινούμενα με ομοιόμορφη γραμμική κίνηση το ένα ως προς το άλλο. Τις συγκεκριμένες μεταβολές, την πραγματική σημασία των οποίων προσδιόρισε ο Αϊνστάιν με τη θεωρία της σχετικότητας, επεξεργάστηκε ο Λ. στην προσπάθειά του να ερμηνεύσει, στο πλαίσιο της κλασικής φυσικής, τα πειράματα των Μίκελσον και Μόρλεϊ, τα οποία αποσκοπούσαν στην εξακρίβωση της κινητικής κατάστασης ή της ηρεμίας της Γης, ως προς τον υποτιθέμενο κοσμικό αιθέρα. Ενδεικτικό στοιχείο της έκτασης του ενδιαφέροντος του Λ. αποτελεί το ότι δεν απαξίωσε να ασχοληθεί με πρακτικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα η εκπόνηση μιας σύνθετης θεωρητικής μελέτης με σκοπό να προβλεφθούν οι κλιματολογικές μεταβολές που θα επέφερε το υπό κατασκευή φράγμα του Zuiderzee στην Ολλανδία. Το 1902 τιμήθηκε από κοινού με τον Πίτερ Ζέεμαν με το βραβείο Νόμπελ φυσικής.